Christina Rogers
Các nhà sản xuất xe hơi đang thu thập một lượng lớn dữ liệu từ những chiếc xe mới nhất trên đường. Bây giờ, họ đang tìm cách kiếm tiền từ dữ liệu. Với hàng triệu chiếc xe lăn ra khỏi các đại lý có kết nối tích hợp, các công ty ô tô đang tiếp cận với lượng dữ liệu thời gian thực chưa từng thấy cho phép họ theo dõi mọi thứ từ nơi xe hơi đang di chuyển đến mức độ cứng phanh và liệu cần gạt nước kính chắn gió có đang được bật không. Dữ liệu được tạo ra bởi các cảm biến và máy tính trong xe hơi, và sau đó được lưu trữ bởi nhà sản xuất ô tô trong các máy chủ dựa trên đám mây. Một số mẫu xe mới có tới 100 bộ xử lý tích hợp tạo dữ liệu.
Quảng cáo trong xe hơi, tại sao không?
Các nhà sản xuất ô tô có khả năng thu thập dữ liệu từ các điểm khác nhau trên xe, kéo thông tin được tạo ra bởi cảm biến và máy tính gắn trong xe
Hiện tại, một số nhà sản xuất xe hơi đang thu thập dữ liệu này để cung cấp phản hồi để giúp cải thiện hiệu suất của ô tô, tinh chỉnh các tính năng và thông báo cho họ về bất kỳ vấn đề chất lượng tiềm năng nào sớm. Họ cũng đang sử dụng nó để tạo ra các dịch vụ mới và được cá nhân hóa hơn cho người lái xe.
Nhưng nhiều nhà sản xuất xe hơi có kế hoạch lớn hơn, bao gồm việc sử dụng dữ liệu để tạo quảng cáo trong ô tô hoặc bán nó cho các công ty chuyên về dịch vụ bản đồ đang tìm cách cung cấp thông tin giao thông chính xác hơn.
General Motors Co., Ford Motor Co. và các nhà sản xuất ô tô lớn đang hy vọng các dịch vụ kết nối xe này sẽ tạo ra các dòng doanh thu mới có thể giúp họ đa dạng hóa ngoài kinh doanh cốt lõi của họ trong việc xây dựng và bán xe. Dù đây mới là những ngày đầu, McKinsey & Co. ước tính việc kiếm tiền từ những chiếc xe được kết nối sẽ có giá trị lên đến 750 tỷ đô la vào năm 2030 khi nhiều xe được vận chuyển bằng modem cài sẵn và các thiết bị kết nối internet khác.
“Ở một mức độ nào đó, bầu trời chính là giới hạn cho những gì có thể được thực hiện với dữ liệu”, Cason Grover, giám đốc nhóm cao cấp của Hyundai Motor Co. cho kế hoạch công nghệ xe hơi nói.
Hyundai vào đầu năm tới sẽ khởi động một chương trình mới, tập hợp dữ liệu từ các phương tiện để xác định thói quen lái xe, chẳng hạn như làm thế nào cứng phanh xe hoặc số dặm nó di chuyển trong một ngày và sử dụng dữ liệu để giúp chủ sở hữu được giảm giá về bảo hiểm ô tô. Hyundai cho biết dữ liệu chỉ được thu thập với sự cho phép của chủ sở hữu và được chia sẻ với công ty bảo hiểm tự động khi đánh giá điểm số hiệu suất của người lái xe. Ford, GM và các nhà sản xuất xe hơi khác cũng đang làm việc với các công ty bảo hiểm xe hơi để cung cấp chương trình giảm giá dựa trên dữ liệu lái xe.
Xe hơi sẽ có thể tương tác với nhau ngay trên đường
GM, thông qua ứng dụng Marketplace, sử dụng vị trí và dữ liệu xe khác để giúp lái xe tìm chỗ đỗ xe và lên lịch cuộc hẹn dịch vụ tại các đại lý lân cận. Nhà sản xuất ô tô cũng sử dụng dữ liệu vị trí và tính năng mở cốp xe không cần chìa khóa để cung cấp tính năng giao hàng tận xe của Amazon.
Cuối năm nay, GM cũng có kế hoạch giới thiệu một tính năng mới có thể phát hiện khi bình nhiên liệu của một chiếc xe thấp và sau đó cung cấp phiếu giảm giá trên màn hình của xe để được giảm giá tại một trạm xăng gần đó, Brian Hoglund, giám đốc phát triển kinh doanh của GCCX, bộ phận kết nối của GM cho biết. Các nhà bán lẻ sau đó trả cho GM một khoản phí để dẫn dắt khách hàng theo cách của họ.
Ứng dụng Marketplace hiện có sẵn trong hơn 2 triệu xe GM ở Hoa Kỳ. Con số này dự kiến sẽ tăng lên 4 triệu vào cuối năm. Ông Hoglund cho biết khách hàng được hưởng lợi từ việc chia sẻ dữ liệu bằng cách tiếp cận với các dịch vụ này. Nhưng trước tiên họ phải chọn tham gia từng ứng dụng hoặc tính năng mới trước khi có thể thu thập bất kỳ dữ liệu nào.
Ford vừa tung ra một dịch vụ mới hợp đồng với các công ty và đô thị để thu thập dữ liệu được tạo ra bởi các phương tiện được sử dụng trong các đội xe, chẳng hạn như xe cảnh sát và xe tải giao hàng. Dịch vụ này có thể theo dõi mức tiêu thụ nhiên liệu và dặm đi du lịch, cũng như theo dõi hành vi lái xe, chẳng hạn như liệu chiếc xe có đang tăng tốc hoặc dây an toàn được sử dụng không. Các nhà sản xuất ô tô sau đó bán dữ liệu và phân tích cho các nhà khai thác đội xe như một dịch vụ.
Các nhà tuyển dụng xác định liệu một người lái xe có thể được chọn không dựa trên kết quả giám sát, một phát ngôn viên của Ford cho biết. Ford cũng đang xem xét các cách khác để kiếm tiền từ dữ liệu xe, ước tính rằng trong dài hạn, nỗ lực này có thể tạo ra tới 100 đô la mỗi chiếc mỗi năm với các giá trị bổ sung, Don Butler, giám đốc điều hành của Ford cho xe và dịch vụ kết nối cho biết. Những nỗ lực này đến vào thời điểm mà mối quan tâm về quyền riêng tư đã tăng lên do những tranh cãi gần đây tại Facebook Inc. và Alphabet Inc. về việc họ xử lý dữ liệu người tiêu dùng.
Công ty chỉ thu thập dữ liệu với sự đồng ý của chủ xe
Các công ty ô tô nhấn mạnh rằng họ cần nhận được sự đồng ý của chủ sở hữu trước khi thu thập bất kỳ dữ liệu nào. Trong trường hợp nó được thu thập và cung cấp cho bên thứ ba, dữ liệu được ẩn danh, có nghĩa là nó được quét sạch mọi thông tin cá nhân và được trộn cùng với dữ liệu từ các phương tiện khác để cung cấp bức tranh tổng quát hơn về hoạt động của xe hoặc thói quen lái xe của người tiêu dùng.
Tuy nhiên, các chuyên gia bảo mật nói rằng không phải lúc nào cũng rõ ràng với người tiêu dùng khi họ đồng ý. Giống như với các thiết bị điện tử khác, việc tiết lộ dữ liệu thường được lồng trong các điều khoản và thỏa thuận dịch vụ và được mô tả theo cách không phải lúc nào khách hàng cũng dễ hiểu.
“Điều đó sẽ không cung cấp cho người tiêu dùng ý thức đầy đủ về cách dữ liệu của họ đang được sử dụng và thu thập nhiều hơn là trực tuyến”, Ryan Calo, một giáo sư luật tại Đại học Washington, chuyên về bảo mật số cho biết.
Đổi dữ liệu của bạn lấy ứng dụng trong xe
Ngành công nghiệp ô tô theo nhiều cách theo bị dẫn dắt bởi ngành công nghệ, nơi các công ty thu thập dữ liệu người dùng trực tuyến và sử dụng điện thoại di động, sau đó sử dụng nó để cải thiện dịch vụ của riêng họ hoặc bán cho nhà phát triển ứng dụng và nhà tiếp thị ứng dụng của bên thứ ba.
“Nhiều lý do một ứng dụng hoặc dịch vụ trong xe hơi có thể miễn phí là vì bạn đang thanh toán bằng dữ liệu của mình”, Mark Boyadjis, một nhà phân tích của IHS Markit, người dẫn đầu nghiên cứu về xe hơi của công ty cho biết.
Ngày nay, các nhà sản xuất ô tô có thể kéo hàng trăm điểm dữ liệu khác nhau từ xe, bao gồm tất cả mọi thứ từ đồng hồ đo dặm và trạng thái blinker đến mức áp suất lốp.
“Nó thực sự giống như điện thoại di động của bạn nhưng nó lớn hơn và trên bánh xe,” Lisa Joy Rosner, của Otonomo, một công ty khởi nghiệp ở Israel, làm việc với các nhà sản xuất ô tô để xử lý và cấp giấy phép xe.
Mô hình kinh doanh của Otonomo được xây dựng xung quanh việc nó lấy dữ liệu do nhà sản xuất cung cấp, làm sạch dữ liệu để dễ sử dụng và đọc hơn, sau đó cấp phép cho bên thứ ba, chẳng hạn như nhà phát triển ứng dụng, công ty bảo hiểm và đô thị. Tất cả dữ liệu bị tước đi bất kỳ thông tin cá nhân nào. Các nhà sản xuất ô tô sau đó thu thập doanh thu từ cấp phép bản quyền và Otonomo được chia một khoản nhỏ.
Xe hơi sẽ học để hiểu thói quen lái xe và lộ trình quen thuộc của người lái
Công ty này nằm trong số những công ty nổi lên trong những năm gần đây ra đời để phục vụ như một thị trường cho dữ liệu xe. Các công ty khởi nghiệp khác bao gồm Công ty Wejo có trụ sở tại U.K. và Caruso GmbH của Đức.
Một ứng dụng mà ngành công nghiệp ô tô đang khám phá là cung cấp dữ liệu gạt nước kính chắn gió cho các nhà cung cấp dịch vụ dữ liệu thời tiết để theo dõi chính xác hơn các quy luật mưa bão. Các nhà sản xuất xe hơi cũng thấy tiềm năng trong việc sử dụng máy ảnh và cảm biến trên xe để cung cấp cho các công ty lập bản đồ thông tin đường chính xác hơn cũng như dữ liệu thời gian thực về các mẫu lưu lượng truy cập.
Ông Grover của Hyundai cho biết cuối cùng các công ty xe hơi sẽ sử dụng dữ liệu cho các ứng dụng dự báo hơn, chẳng hạn như hiểu thói quen lái xe và đưa ra các đề xuất về tuyến đường.
“Theo thời gian, chúng tôi sẽ biết nơi bạn thường đi uống cà phê và biết đường đi làm của bạn là gì”, ông Grover nói. Nếu xe phát hiện một vụ ùn tắc giao thông trên đường đi, nó có thể đề xuất một con đường thay thế, ông nói thêm.
“Một khi chiếc xe là tự hành, nó sẽ sử dụng tất cả các dữ liệu tương tự để đưa ra quyết định riêng của mình.”
Nguồn: Wall Street Journal
T.S Phạm Anh Tuấn- Phó Viện trưởng VIDTI tổng hợp